Προϊόν
της μανιώδους αναζήτησης εκεί στα τέλη
των 90s για το επόμενο
μεγάλο reality που θα χτυπήσει
το μπαμπά
του Survivor
και τα παράγωγά του, το Big
Brother "έπιασε" και εξαπλώθηκε
με ταχύτατους ρυθμούς. Έχοντας εξαντλήσει
το στοκ μου για τα περισσότερα απ' τα
μεγαθήρια της αμερικάνικης reality
τηλεόρασης, αποφάσισα κι εγώ φέτος
να σταματήσω να το σνομπάρω και να
δοκιμάσω να γίνω φαν. Δεν τα κατάφερα.
Ας
διώξουμε κατ' αρχάς την υποκριτική
ηθικολογία τύπου "δεν είναι σωστό να
παρακολουθείς τους ανθρώπους 24/7".
Όσο κι αν εμπίπτει το Big Brother
στην κατηγορία "voyeurism"
(πολύ περισσότερο απ' τα υπόλοιπα
reality που θα σχολιάζονται
εδώ), δεν έβαλα κρυφά μια κάμερα μέσα
στο σπίτι κάποιου για να κατασκοπεύω
τη ζωή του. Εκείνος διαλέγει να ζήσει
για μερικούς μήνες σε τέτοιο περιβάλλον,
και εκείνος διαλέγει ποιες πτυχές της
προσωπικότητάς του θα εμφανίσει, ή τι
είδους περσόνα θα υιοθετήσει για τις
κάμερες. Ο βασικός λόγος που απέφευγα
εγώ τη σειρά τόσα χρόνια, ήταν η αμφιβολία
για το πόσο ενδιαφέρουσα μπορεί να είναι
η παρακολούθηση ενός χώρου όπου 10-15
άνθρωποι ξεκατινιάζονται απ' το πρωί
μέχρι το βράδυ, πιστεύοντας ότι το
στοιχείο της στρατηγικής θα ήταν από
αδύναμο μέχρι μηδενικό. Είχα εν μέρει
δίκιο σ' αυτό, αλλά τελικά τα στοιχεία
που με ενόχλησαν στις δύο σαιζόν που
είδα απ' την αμερικάνικη έκδοση, ήταν
περισσότερα.
Το format
Το
μεγαλύτερο πρόβλημα μου με το Big
Brother κατέληξε να είναι το format
του. Το ζουμί είναι το εξής: κάθε
βδομάδα υπάρχει μια δοκιμασία, με τον
νικητή της οποίας να γίνεται "Head
of Household". Εκτός από δικό του δωμάτιο
με διάφορα μπιχλιμπίδια, ο HoH
είναι εκείνος που διαλέγει τους δύο
υποψήφιους για "έξωση" (eviction)
της εβδομάδας. Μέσα στις επόμενες
μέρες, γίνεται μια άλλη δοκιμασία, όπου
ο νικητής μπορεί να κερδίσει "Power
of Veto", τη δυνατότητα δηλαδή να
ασκήσει βέτο σε μια απ' τις δύο
υποψηφιότητες. Για PoV παίζουν
κάθε φορά ο HoH, οι υποψήφιοι
προς αποχώρηση, και συγκεκριμένος
αριθμός απ' τους άλλους παίχτες. Ο νικητής
είτε "σώζει" κάποιον υποψήφιο,
οπότε ο HoH διαλέγει
αντικαταστάτη, είτε κρατάει ίδιες τις
υποψηφιότητες. Στο τέλος της βδομάδας
γίνεται κρυφή ψηφοφορία, και ο παίχτης
με τις περισσότερες ψήφους, βγαίνει απ'
το παιχνίδι.
Το
πρόβλημα με αυτό το format, είναι
ότι δεν προσφέρει περιθώριο για
μακροπρόθεσμη στρατηγική. Αντί η νίκη
σε δοκιμασία να δίνει ασυλία από τη
διαδικασία της αποχώρησης, δίνει
ουσιαστικά τεράστια δύναμη σε ένα
πρόσωπο, που είτε καθορίζει τους
υποψήφιους είτε σώζει κάποιον απ' τους
δύο. Άρα για να προχωρήσεις μακριά στο
παιχνίδι, είτε είσαι κτήνος στις
δοκιμασίες κερδίζοντας τα πάντα (αν και
δεν μπορείς να είσαι HoH δύο
συνεχόμενες φορές), είτε απλά κάνεις
την ευγενή #not τακτική του
"flying under the radar" (παίχτες
που εδώ βαφτίζονται "floaters").
Και μιας και όλα γυρίζουν γύρω απ' τους
νικητές στα challenges, οποιαδήποτε
υποψία συμμαχιών είναι εντελώς εύθραυστη,
οπότε και προτιμούνται τα εβδομαδιαία
"deals" με τον HoH
και τον κάτοχο του PoV. Έτσι
η πλειοψηφία των παιχτών αλλάζει συνεχώς
allegiance και βλέπεις υπερβολικά
πολλές αστείες κωλοτούμπες, είτε λόγω
κακής στρατηγικής είτε λόγω μνήμης
χρυσόψαρου. Αποτέλεσμα: στο τέλος εύκολα
κερδίζει κάποιος που δεν έκανε τίποτα
σε όλο το παιχνίδι, απλά και μόνο επειδή
είχε την τύχη να κερδίσει ένα κρίσιμο
challenge τη σωστή στιγμή.
Η
ουσία είναι ότι το Big Brother
στηρίζει τα πάντα πάνω στις δοκιμασίες,
και δίνει περισσότερη δύναμη απ' ό,τι
θα έπρεπε σε ένα άτομο. Εφόσον έχεις να
κάνεις με reality όπου οι
ίδιοι οι παίχτες, και όχι το κοινό ή
κάποιοι κριτές, αποφασίζουν ποιος
αποχωρεί, είναι imho αρκετά
χαζό να στήνεις έτσι το σύστημα της
ψηφοφορίας, γιατί ενισχύεις τη λογική
του βραχυπρόθεσμου παιχνιδιού και
καταστρέφεις κάθε έννοια στρατηγικής.
Ενδεχομένως να ήταν αυτό πιο ανεκτό αν
και οι δοκιμασίες ήταν πιο ενδιαφέρουσες,
αλλά ουσιαστικά υπάρχουν 3-4 διαφορετικά
είδη, που ανακυκλώνονται συνεχώς με
διαφορετικό περιτύλιγμα. Και εν τέλει
βαριέσαι λίγο τη ζωή σου αν προσπαθήσεις
να αντέξεις μέχρι τα 30+ επεισόδια που
έχει κάθε σαιζόν.
To
μοντάζ
Ας
πιαστώ απ' τη φετινή σαιζόν για να κάνω
το point μου. Στο Big
Brother 15, η πλειοψηφία του cast
αποδείχθηκαν αηδιαστικά
όντα, που έκαναν συνεχώς από ρατσιστικά
και ομοφοβικά σχόλια, μέχρι φιλοναζιστικές
και παιδοφιλικές νύξεις. Όλα αυτά φάνηκαν
ξεκάθαρα στα 24ωρα streams που
προσφέρει επί πληρωμή το CBS
για live παρακολούθηση του
σπιτιού μέσω ίντερνετ,
αλλά κόπηκαν στο editing για
την έκδοση που προβλήθηκαν στην τηλεόραση.
Μετά απ' τον χαμό που έγινε μέχρι και
στα "κανονικά" ΜΜΕ στην Αμερική,
το CBS αναγκάστηκε να δείξει
μέρος των επίμαχων σχολίων, εν μέρει
επειδή έπρεπε κάπως να δικαιολογήσει
κινήσεις παικτών που γίνονται με εντελώς
προσωπικά κίνητρα. Η λέξη-κλειδί όμως
εδώ είναι το "μέρος". Διάλεξαν
μερικά σχόλια για τους περισσότερους,
και την πλειοψηφία των λεγόμενων μιας
συγκεκριμένης παίχτριας. Αποτέλεσμα
να καταδικαστεί -δικαίως- ένα άτομο απ'
το κοινό που παρακολουθεί μόνο την
έκδοση της τηλεόρασης, και οι υπόλοιποι
-που είχαν πει τουλάχιστον τα ίδια-
βγήκαν λάδι.
Θα
μου πεις ότι και στα υπόλοιπα reality
γίνεται σίγουρα το ίδιο πράγμα. Με
το μοντάζ μπορούν να κάνουν παπάδες και
να βάλουν τα γεγονότα με τη σειρά που
γουστάρουν, κόβοντας και ράβοντας σκηνές
και soundbites. Σύμφωνοι. Όμως
στα άλλα δεν έχεις τη δυνατότητα να δεις
ό,τι
σου έχουν κόψει. Απολαμβάνεις ό,τι
βλέπεις, βάζοντας έναν αστερίσκο ξέροντας
ότι δεν μπορείς να είσαι σίγουρος αν
υπάρχει κι άλλη οπτική γωνία, και προχωράς
τη ζωή σου. Εδώ αν δεν μπορείς/θέλεις να
ασχοληθείς με τα streams, είσαι
καταδικασμένος να βλέπεις ένα
απειροελάχιστο κομμάτι της πραγματικής
σειράς. Και σε reality που
διαφημίζει ότι βασίζεται στις διαπροσωπικές
σχέσεις και μελετάει το πώς θα διαχειριστεί
ο κάθε παίχτης τις συνθήκες πίεσης υπό
τις οποίες μπαίνει, αυτό το γεγονός
είναι μεγάλο deal-breaker.
Η "ιστορία"
Ας
γυρίσω στη σημασία που δίνεται στις
δοκιμασίες. Σαν fan των
reality, δεν σκέφτομαι στην
προκειμένη περίπτωση μόνο την πλευρά
του παίχτη, που κατά τη γνώμη μου αδικείται
απ' το format, αλλά και το τι
βλέπω εγώ. Το γεγονός ότι
ευνοείται το βραχυπρόθεσμο παιχνίδι
έναντι πιο μακροπρόθεσμης στρατηγικής,
καταδικάζει εκ των πραγμάτων και την
οποιαδήποτε έννοια storyline
που μπορεί να υπάρξει στη διάρκεια μιας
σαιζόν reality. Εξηγώ:
ένα σοβαρό reality στήνει
τη σαιζόν του με τέτοιο τρόπο ώστε να
λέει κάποια "ιστορία". Η ιστορία
αυτή μπορεί να είναι της ισχυρής συμμαχίας
που μένει σταθερή μέχρι το τέλος, των
underdogs που επιχειρούν το
comeback, του αδύναμου που
δεν υπολογίζει κανένας αλλά καταλήγει
power player, του ταπεινωμένου
που γυρίζει για redemption. Στο
Big Brother είναι τέτοια η φύση
του παιχνιδιού, που δεν επιτρέπει τίποτα
άλλο πέραν της γρήγορης συμφωνίας, της
μάχης του εκάστοτε υποψήφιου να κερδίσει
PoV και να σώσει τον εαυτό
του, ή της "συμμαχίας" που θα διαλυθεί
την άλλη βδομάδα γιατί θα κερδίσει HoH
άλλος απ' αυτόν που προβλέπεται. Το
κοντινότερο που είδα σε storyline
σε δύο σαιζόν είναι τα "showmances",
σχέσεις δηλαδή μεταξύ παιχτών που
χτίζουν όλη τη "στρατηγική" πάνω
στο ζευγάρι τους, και συνήθως τρώνε τα
μούτρα τους γιατί απλούστατα δεν
ακολουθεί κανένας άλλος. Και αυτό είναι
επίσης deal-breaker, γιατί
παιχνίδι τριών μηνών, όντως invested
μόνο σε μεμονωμένους χαρακτήρες
αντί για κάποιο storyline, δυστυχώς
δεν βγάζεις εύκολα.
Συμπέρασμα
Δεν
νομίζω να επιστρέψω του χρόνου στο Big
Brother 16, ή να επιχειρήσω να δω άλλη
παλιότερη σαιζόν. Μπορώ να ζήσω χωρίς
αυτό.